زمان مطالعه: 7 دقیقه
نکته:خوانندگان گرامی توجه داشته باشید که مطالب ارائه شده در سایت این کلینیک صرفاً جهت افزایش آگاهی دانش پزشکی شما می باشد و نه خود درمانی. قبل از هر گونه اقدام درمانی توصیه میشود با پزشک فوق متخصص این زمینه مشورت نمائید.
آنچه شما در این مطلب می‌خوانید
غذای کمکی کودکان چه اهمیتی دارد؟
درسن ۴ تا ۶ ماهگی تولد نوزاد رفلکسهای جویدن و بلع نوزاد برای استفاده از مواد جامد تکامل مییابد وشیرخوار آماده برای خوردن مواد جامدتر میشود به همین دلیل هست در این سن ،تغذیه تکمیلی را برای شیرخوار شروع میکنیم.
بعد از تولد نوزاد در ۶ماه اول زندگی، تغذیه نوزاد با شیر مادر یاشیرخشک به تنهایی پاسخگوی تمام نیازهای تغذیه ایی نوزادو شیر خوار جهت رشد و وزن گیری وی خواهد بود.
اما در ۶ماهه دوم زندگی یک نوزاد ، تغذیه ، چه باشیر مادر چه با شیرخشک به تنهایی نمیتواند انرژی مورد نیاز ،برای رشد و فعالیت های نوزاد و شیرخوار را فراهم کند. به همین علت بعد از سن ۶ ماهگی ، شیرخوار باید، نصف از انرژی مورد نیازش را از شیر مادر و نصف دیگر را با شروع تغذیه کمکی تامین کند.
آیا شروع تغذیه کمکی کودک باید برنامه خاصی داشته باشد؟
از آنجایکه در ۶ماهه دوم زندگی کودک، فرایند رشد روند آهسته تری به خود میگیرد و معمولا در سن یک سالگی ، وزن کودک حدودا به ۳ برابر وزن تولدش میرسد.
برنامه ریزی و الگوی تغذیه ایی صحیح و رعایت و ادامه این الگوی تغذیه ایی در ۶ ماه دوم زندگی کودک موجب میشود تا بلوغ تغذیه ایی در کودک بطور صحیح شکل بگیرد و کودک هم درک درستی از گروه های اصلی مواد غذایی مورد نیازش را داشته باشد.
در مورد آلرژی غذایی کودکان بیشتر بدانید…
شروع بموقع تغذیه کمکی در کودکان چه اهمیتی دارد؟
شروع غذای کمکی کودک ، با چه غذایی باشد؟
- شروع بموقع تغذیه کمکی در کودکان موجب شکل گیری عادت صحیح تغذیه ایی در کودکان میشود.
- برای شروع غذای کمکی ، در ابتدا غذاها بایستی ساده و نرم باشند و از موادی تهیه شوند که هضم آنها هم آسان باشد.
- معمولا شروع غذای کمکی با فرنی است و در ابتدا با غلظت کمتر تهیه میشود و بتدریج با افزایش سن غلظت غذای کمکی بیشترمیشود.
- پس از شروع فرنی ، حریره بادام در برنامه غذایی کودک اضافه میشود
- بطوریکه در هفته دوم شروع تغذیه تکمیلی فرنی و حریره بادام هر دو همزمان در تغذیه کمکی کودکان استفاده میشود
- و در پایان ، پس از اضافه کردن حریره بادام به غذای کمکی کودک ، سوپ به برنامه غذایی کودک اضافه میشود.
سن مناسب شروع تغذیه تکمیلی چه زمانی هست؟
مناسبترین سن برای شروع تغذیه کمکی ، سن بین ۴ تا ۶ ماهگی و متوسط در ۵ ماهگی هست.
چون بعداز سن ۶ ماهگی،شیر مادر یا شیر خشک به تنهایی نمیتوانند تمام نیازهای غذایی کودک را تامین کنند به همین دلیل لازم هست آهن ، پروتئین ، و زینک و ویتامین های محلول در چربی مانند D,K,E و A علاوه بر شیر مادر از طریق غذای کمکی و قطره ویتامین های خوراکی علاوه بر تغذیه به کودکان داده شوند.
قطره آهن را در چه سنی باید در کودکان شروع کرد؟
ذخیره آهن نوزادان ترم که به موقع متولد شده اند تقریبا حدود سن ۶ماهگی به حداقل میزان خود میرسدبنابراین در نوزادان و شیرخوران ، آهن هم از طریق قطره آهن و هم از طریق غذای کمکی باید در اختیار کودک قرار بگیرد تا اینکه کودک مبتلا به کم خونی یا آنمی نشود.
درنوزادان زودرس یا پره ترم چه زمانی قطره آهن را بایستی داد؟
نوزادان پره ترم یانوزاد نارس با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم ،زمانیکه وزن این نوزادان نارس به ۲ برابر وزن تولد برسد قطره آهن را بایستی برای آنها شروع کرد.
قطره ویتامین A+Dرا در چه سنی باید در کودکان شروع کرد؟
قطره ویتامین A+D را معمولا بعداز سن ۱۵ روزگی تولد در نوزاد شروع کرده وتا ۶ ماه دوم تولد نیز بایستی ادامه یابد.
زود شروع کردن غذای کمکی چه خطراتی برای کودک دارد؟
شروع کردن زودهنگام غذای کمکی در شیرخواران موجب به بروز مشکلات متعددی در آنها میشود که مهمترین آنها این است که:
۱) زود شروع کردن غذای کمکی موجب میشود تا میل و رغبت شیرخوار به مکیدن پستان کمتر شده و در نهایت ترشح شیر مادر کاهش یافته و شیر خوار از مزایای تغذیه و دریافت مقدار کافی شیر مادر محروم بماند.
۲)چون غذای کمکی در مقایسه با شیر مادر ، انرژی و مواد مغذی کمتری دارد ،با شروع زود هنگام تغذیه کمکی ، کالری کمتری به شیر خوار میرسد و این موضوع موجب اختلال رشد و نهایتا موجب سوء تغذیه در کودک خواهد شد.
۳) باید توجه داشت شروع کردن زودرس غذای کمکی در کودکان احتمال بروز آلرژی مثل علائم پوستی اگزما، کهیر یا مشکلات گوارشی از جمله اسهال ،یبوست ، ریفلاکس و خونریزی افزایش یابد.
علت این موضوع ،این است که دستگاه گوارش شیرخواران هنوز آمادگی دریافت مواد غذایی بجز شیر را ندارد و نفوذپذیری در مخاط دستگاه گوارشی شیرخواران بالا بوده و تعدادی از فرآورده های غذایی که در سنین بالاتر براحتی در کودکان تحمل میشوند در سنین قبل از ۴ ماهگی این مواد غذایی بصورت آلرژن و حساسیت زا عمل کرده وموجب بروز علائم آلرژی در این کودکان میشود.
دیر شروع کردن غذای کمکی چه خطراتی برای کودک دارد؟
با دیر شروع کردن غذای کمکی در شیرخوران ، آشنایی شیرخوار با مزه و قوام انواع غذاها به تاخیر میافتد و مکانسیم بلع مواد غذایی توسط این شیرخواران نیز ممکن است دچار اختلال شود و در آینده مشکلاتی را برای آنها به همراه داشته باشد.
در صورتیکه غذای کمکی دیر شروع شود ، بدلیل اینکه نوزاد و شیرخوار بمدت طولانی فقط از شیرمادر تغذیه میشود ، با شروع غذای کمکی دیر هنگام ، این شیرخواران معمولا در پذیرش غذای جامد و دریافت مواد غذایی کافی و ویتامین های مورد نیاز با مشکل مواجه خواهد شد.
نکته
دیر شروع کردن غذای کمکی درکودکان میتواند منجر به بروز اختلال رفتار تغذیه ایی در کودک شود و همچنین میتواند موجب به تاخیر افتادن تکامل عمل جویدن در کودک شود و کودک غذای دیگری بجز شیرمادر و یا مایعات را نخورد و در نهایت موجب دریافت کالری کم و اختلال رشد و سوء تغذیه در کودکان شود.
در ۶ماه دوم زندگی شیر مادر همچنان در اولویت است و باید تغذیه با شیرمادر تداوم داشته باشد، توصیه میشود شیرخوار ابتدا از شیر مادر تغذیه شده و سپس وعده های تغذیه کمکی را دریافت کند.
غذای کمکی کودک باید دارای چه ویژگی باشد؟
- غذای کمکی در کودکان باید کاملا پخته ، ساده، نرم و با هضم آسان، با حجم کم و دارای کالری مطلوب باشد.
- غذای کمکی کودک بایستی متناسب با عادات غذایی خانواده بوده و همچنین این غذای کمکی مورد علاقه کودک هم باشد.
- غذای کمکی کودک با استفاده از مواد غذایی تازه و قابل دسترس خانواده و به روش بهداشتی تهیه و آماده شود.
- توصیه میشود تاجاییکه مقدور هست ، به غذای کمکی کودک نمک، شکر و ادویه اضافه نشود.
- و غذای کمکی آماده شده برای کودک بایستی فاقد تکه های استخوان و تکه های غذایی که موجب خفگی در کودکان میشوند، باشد
تفاوت غذای کمکی تهیه شده درخانه با غذای کمکی آماده چیست؟
در تغذیه کودکان ،غذای کمکی تهیه شده خانگی نسبت به غذای کمکی تجاری ارجحیت دارند. طعم غذاهای کمکی تهیه شده در خانه با ذائقه کودک بیشتر سازگار است و این امر با توجه به فرهنگ غذایی خانواده ها در موفقیت و ادامه دادن غذای کمکی در سنین بالاتر در کودکان تاثیر مثبت دارد.
سلامت غذاهای آماده یا تجاری نسبت به غذاهای خانگی کمتر است. غذاهای آماده حاوی مواد نگهدارنده هستند که برای شیرخوار مناسب نیست، خصوصا در شیرخوران مبتلا به آلرژی ممکن است موجب تشدید علائم بالینی در آنها شود.
از آنجائیکه غذاهای آماده معمولا مخلوطی از چند ماده هستند احتمال بروز واکنش های حساسیتی و آلرژی در کودک را بالا می برد و اگر در این حالت بروز کند براحتی نمیتوان تعیین کرد که کدام جزء آن ماده غذایی حساسیت زا بوده است. گاهی اوقات ممکن است احتمال آلوده بودن غذای آماده وجود داشته باشد.
ظرف غذای کمکی کودکان بایستی دارای چه ویژگیهایی باشد؟
ظرف غذای کودکان باید شخصی باشد و شخص دیگری در ظرف مخصوص کودک غذا نخورد.
میزان غذای کمکی کودک چقدر باشد؟
میزان غذای کمکی کودک نبایستی زیاد باشد بلکه میزان غذای کمکی کودک باید به اندازه مصرف روزانه و مورد نیاز کودک تهیه شودتا کودک بتواند از غذای تازه استفاده کند.
غذای کمکی تهیه شده را چگونه نگهداری کنیم؟
غذای کمکی که به میزان بیشتری تهیه شده را میتوان در ظرفهایی که کاملا دربسته هست در یخچال و در دمای ۴-۵ درجه سانتی گراد حداکثر تا ۴۸ ساعت نگهداری کرد.
غذای کمکی تهیه شده را میتوان بمدت دو ساعت در دمای اتاق قابل نگهداری کرد و نیازی به داغ کردن مجدد ندارد.
در صورتیکه مادر مشغله فراوان داشته باشد و قادر نباشد غذای کمکی تازه را برای تغذیه کودک آماده کند میتواند غذای کمکی خانگی را به مقدار بیشتر درست کند و آنرا در فریزر نگهداری کند و هر بار جهت تغذیه کمکی به مقدار مورد نیاز کودک آنرا گرم کند.
برای آشنایی بیشتر و مشاوره در خصوص تغذیه کودکان و شروع غذای کمکی در کودکان ، تغذیه نوزادان نارس، تغذیه نوزادان، شیر دهی به نوزاد ، به کلینیک فوق تخصصی کبد وگوارش کودکان دکتر حسینی تماس گرفته ، یا به سایت کلینیک https://drhosseyni.com مراجعه بفرمائید.
تلفن تماس :
آدرس:
مازندران / ساری : خیابان فرهنگ/ مجتمع پزشکی شهریار ۳
مازندران / ساری : کلینیک فوق تخصصی طوبی
مازندران / قائمشهر : مرکز آموزش درمانی بیمارستان رازی
نکته:
خوانندگان گرامی توجه داشته باشید که مطالب ارائه شده در سایت این کلینیک صرفاً جهت افزایش آگاهی دانش پزشکی شما می باشد و نه خود درمانی. قبل از هر گونه اقدام درمانی توصیه میشود با پزشک فوق متخصص این زمینه مشورت نمائید.
